شمع خودرو چیست ؟

شمع خودرو چیست؟

شمع خودرو یکی از قطعات کوچک سیستم الکتریکی موتور خودرو است. این قطعه کوچک و مهم کار بزرگی را در خودرو انجام میدهد. برای روشن کردن آتش نیاز به سه عنصر داریم که به مثلث آتش معروف هستند. (سوخت-اکسیژن-حرارت یا جرقه) جرقه در داخل سیلندر موتور نقش فندک یا کبریت را بازی می کند. هرچه جرقه قوی تر باشد، آتش اولیه بهتر و سریع تر است.

خودرو هم بدون وجود شمع و جرقه آن نمی تواند هیچ حرکتی بکند، چون احتراقی صورت نگرفته و تبدیل انرژی انجام نشده است. اگر به هر علتی این قطعه کوچک کارایی خود را از دست بدهد، موتور خودرو بد کار کرده و یا خاموش می شود.

طرز کار شمع:

برق باطری و یا دینام که توسط کوئل تقویت شده، از مسیر وایر شمع به انتهای شمع (ترمینال)میرسد، از داخل شمع عبور کرده و به علت ولتاژ بالا در فضای بین دو الکترود مثبت و منفی جرقه ایجاد می کند. در این هنگام هسته آتش شکل میگیرد و گسترش پیدا می کند تا به بیشترین مقدار خود برسد و انرژی سوخت متراکم شده آزاد می شود و پیستون را به سمت پایین می راند و در نهایت موتور شروع به کار کردن می کند. هر چقدر هسته اولیه آتش منظم تر و قوی تر باشد مخلوط سوخت انرژی خود را بهتر آزاد می کند و خام سوزی هم کمتر صورت میگیرد.

بنابراین باید در انتخاب شمع خودرو مناسب، بسیار دقت کرد.یعنی شمعی که با مشخصات موتور اتومبیل شما هماهنگ باشد. صرفا یک شمع با برند معتبر و گران قیمت نمی تواند شمع مناسبی برای خودرو شما باشد. همواره شمعی مناسب و با کیفیت برای موتور خودرو انتخاب کنید تا هم شتاب خودرو بهینه شود و هم احتراق کامل صورت بگیرد.

احتراق کامل باعث می شود، آلودگی زیست محیطی به علت خام سوزی ایجاد نگردد. در انتخاب شمع با کیفیت برای خودرو علاوه بر توصیه های خودرو ساز برای خودرو، نیاز به اطلاعاتی در مورد شمع، ساختار شمع، و کارخانه های تولید کننده شمع و دانستن تفاوت بین شمع اصلی و تقلبی دارد. در ادامه با ما همراه باشید تا راجع به شمع خودرو دانسته هایمان را بیشتر کنیم.

انواع شمع خودرو :

شمع های خودرو همه به یک گونه طراحی نشده اند و دارای انواع گوناگونی می باشند که هر کدام برای نوعی از موتور خودرو ساخته شده اند. دسته بندی شمع خودرو به صورت ذیل می باشد:

شمع سرد : که برای عملکرد در موتورهای با دمای بالا طراحی شده اند و دارای پایه های کوتاه می باشند تا سریعا بتوانند گرمای ایجاد شده در اثر جرقه زنی را کاهش دهند.
شمع گرم : که برایس عملکرد در موتورهای با دمای پایین طراحی شده اند و دارای پایه های بلندتری می باشند تا گرمای خود را دیرتر از دست داده و در نتیجه بتوانند رسوبات باقی مانده حاصل از احتراق را در روی خود شمع بسوزانند.
شمع نیکلی : که جنس الکترودهای آن از آلیاژ نیکل می باشد و دارای طول عمر کوتاهی می باشند.
شمع پلاتینیومی : که جنس الکترود های آن از آلیاژ پلاتینیوم بوده و دارای طول عمر بسیار بالایی هستند. اینگونه شمع ها توانایی تحمل دمایی تا 2500 درجه سانتیگراد را داشته و قادرند تا 100 هزار کیلومتر کارکرد مفید داشته باشند.
شمع ایریدیومی : اینگونه از شمع خودرو نیز که الکترود مثبت آن از جنس ایریدیوم می باشد و دارای طول عمر بالاتری نسبت به شمع های پلاتینیومی می باشند.
شمع های چند الکترودی : این گونه از شمع خودرو از چند الکترود منفی برخوردار می باشد که باعث طول عمر بسیار بالاتر می گردد. به علت اینکه هربار جرقه زنی باعث خوردگی قطب منفی می گردد، هر الکترود پس از خورده شدن، جای خود را با الکترود نزدیکتر به قطب مثبت عوش کرده و در نتیجه طول عمر بالاتری برای شمع خودرو ایجاد می نمایند.

از روی شمع خودرو به چه چیز هایی می توان پی برد؟

۱:طول پایه شمع(کوتاه یا بلند)

۲:کد حرارتی (سرد یا گرم بودن شمع)

۳:میزان گپ یا فیلر شمع

۴:نوع الکترود مرکزی(معمولی یا سوزنی)

۵:سایز آچار مورد استفاده

۶:داشتن یا نداشتن مقاومت

۷:ساختار الکترود مرکزی یا الکترود منفی

اجزای شمع ماشین :

شمع ماشین قطعه‌ای کوچک با اهمیتی بالا و وظیفه‌ای بزرگ است. این قطعه‌ در عین کوچک بودن ساده و عاری از پیچیدگی‌های دیگر قطعات خودرو‌ است. البته با این وجود اجزای کوچک اما متعددی دارد. این اجزا عبارتند از؛

عایق چینی :

این عایق از جنس اکسید آلومینیوم یا آلومین است با یک لایه‌ لعاب شیشه‌ای به عنوان پوشش خارجی. این لایه‌ خارجی که به رنگ سفید روی شمع دیده می‌شود از جذب آلودگی توسط عایق جلوگیری کرده و منافذ آن را کامل می‌پوشاند. عایق به شمع در برابر فشارها و حرارت بالایی که با آن مواجه است استحکام لازم را می‌دهد. عایق در برخی از شمع‌ها قابلیت جدا کردن دارد که به این نوع شمع‌های دو تکه می‌گویند.

بدنه‌ شمع :

بدنه‌ی شمع که از جنس فولاد است شمع را روی سیلندر محکم نگه می‌دارد. بالای آن آچارخور و پایینش رزوه یا پایه‌ شمع وجود دارد. بین بدنه و سرسیلندر از واشری جهت عایق‌بندی و جلوگیری از نفوذ مخلوط سوخت و هوا به بیرون از سیلندرها استفاده می‌شود.

ترمینال شمع :

بالاترین قسمت بدنه‌ شمع و بخشی که از عایق بیرون می‌زند همان ترمینال شمع است. این بخش به وایر متصل می‌شود و ناقل قوی الکتریسیته است. ترمینال در برابر زنگ‌زدگی مقاومت بالایی دارد.

پایه‌ شمع :

این بخش از شمع که رزوه نیز نامید می‌شود به سر سیلندر متصل شده و روی آن بسته می‌شود به طوری که با محفظه‌ احتراق هم سطح باشد. در صورت بلند یا کوتاه بودن بیش از حد این پایه، شمع دچار خودسوزی می‌شود. شمع‌ها از نظر اندازه و قطر پایه به دو دسته‌ پایه بلند و پایه کوتاه تقسیم می‌شوند که با توجه به موتور و سرسیلندر هر خودرو مورد استفاده قرار می‌گیرند.

الکترود مثبت :

این بخش که الکترود مرکزی شمع نیز نامیده می‌شود در وسط چینی واقع شده و از آلیاژ‌های فولادی مانند فولاد-نیکل، فولاد-کروم یا فولاد-منگنز ساخته می‌شود. این الکترود در معرض حرارت بالایی قرار دارد و به همین دلیل از آلیاژی ساخته می‌شود که در برابر حرارت مقاومت لازم را داشته باشد. گاهی این الکترود دو تکه ساخته می‌شود و در بین این دو تکه از یک مقاومت با جنس شیشه‌ای مخصوص استفاده می‌شود که طول عمر شمع را بالا می‌برد. به تازگی در شمع‌ها از الکترود مرکزی با جنس مس پوشیده شده از نیکل کروم استفاده می‌شود که علاوه بر مقاومت حرارتی بالا، رسانای الکتریسیته‌ خوبی است. بین الکترود مثبت و عایق چینی یک فاصله‌ هوایی وجود دارد که فضای انبساط الکترود را فراهم می‌کند. الکترود مثبت، الکتریسیته را از ترمینال تا محفظه‌ احتراق منتقل می‌کند.

الکترود منفی :

این الکترود که الکترود کناری نیز نامیده می‌شود به بدنه‌ یا پایه‌ شمع وصل است. جنس آن آلیاژ نیکل-کروم است و به شکل زائده‌ای انتهای پایه و در اطراف الکترود مثبت دیده می‌شود. تعداد الکترود منفی در انواع مختلف شمع متفاوت است.

گپ :

فاصله بین دو الکترود مثبت و الکترود منفی را گپ یا شکاف جرقه می‌گویند که بسیار دقیق اندازه‌گیری و تنظیم می‌شود. این فاصله براساس نیاز‌های موتور متفاوت است و در مناسب بودن شمع برای موتور نقش مهمی دارد. اما به طور کلی، هرچه فاصله‌ گپ بیشتر باشد جرقه‌زنی بهتر صورت می‌گیرد.